English
Kategoria: Rewaloryzacja roku 2018
Budynek Stolarni został zbudowany około roku 1909. W późniejszym okresie dobudowano do niego od strony zachodniej bezstylową przybudówkę wyburzoną w tracie przebudowy. Po zamknięciu kopalni – od 1999 roku obiekt nie był użytkowany. Budynek stolarni usytuowany jest w zespole najstarszej zabudowy zakładu. Obiekt stanowi ważny element zespołu z uwagi na funkcję, jaką pełnił w zakładzie, stanowi część układu kompozycyjno-przestrzennego zespołu. Budynek posiada bogaty wystrój architektoniczny elewacji, nawiązujący do części obiektów wchodzących w skład zespołu, które zostały wybudowane lub przebudowane na początku XX wieku. Prostej bryle dodano reprezentacyjny, monumentalny wystrój, charakterystyczny dla architektury tego typu w początkach XX wieku. Budynek stolarni jest dwukondygnacyjnym obiektem wolnostojącym, niepodpiwniczonym o regularnym kształcie prostokąta o wymiarach ok. 25,39 x 12,78 m.. Ma prostą, symetryczną bryłę w formie sześcianu. Budynek zaadaptowany na funkcję muzealno-dydaktyczną. Na piętrze powstała edukacyjna wystawa stała nawiązująca do postaci wyjętych z polskiej literatury przygodowej. Parter budynku został przeznaczony na działania edukacyjne, teatralne, plastyczne, a także koncerty, pokazy filmów, itp.
Łaźnia Główna to budynek wolnostojący, został zbudowany około roku 1909 i jest budynkiem
historyzującym o cechach neogotyckich. Obiekt był nieużytkowany od czasu zamknięcia kopalni, bardzo poważnie spękany i zawilgocony co wpływało jednoznacznie na stan techniczny obiektu.
Budynek Łaźni znajduje się w południowo-wschodniej części terenu, dawnej kopalni Katowice. W części północnej budynek posiada jednokondygnacyjną dobudówkę zadaszoną w przedłużeniu połaci dachowej segmentu zasadniczego budynku. Na zachodniej elewacji pozostałości po wyburzonej dobudówce o charakterze współczesnym. Elewacje trój i siedmioosiowe z rytmicznym układem otworów. Budynek posiada bogaty wystrój architektoniczny elewacji (gzymsy, lizeny, blendy szczelinowe). Budynek byłej łaźni, jest dwukondygnacyjnym obiektem wolnostojącym, częściowo podpiwniczonym o regularnym kształcie prostokąta o wymiarach ok. 36,75m x 27,60 m. W ramach rewaloryzacji budynek zaadaptowany na funkcję wystawienniczo-biurową. Zasadniczą część budynku łaźni zajęła powierzchnia ekspozycji czasowych, która wraz z odpowiednim zapleczem technicznym spełnia jednocześnie wymagania niezbędne do organizacji większych koncertów czy eventów. Przyziemie budynku przeznaczono na pracownię i magazyny trzech działów muzeum – Historii, Archeologii i Etnologii.
Nazwa obiektu Rewitalizacja zabytkowych budynków Łaźni Głównej i Stolarni wraz z przyległym terenem dawnej kopalni Katowice i budową niezbędnej infrastruktury na potrzeby Muzeum Śląskiego w Katowicach |
Lokalizacja ul. T. Dobrowolskiego 1, Katowice |
Data oddania do użytku Stolarnia – 19.05.2017, Łaźnia - 8.092017 |
Autor/Autorzy projektu architektonicznego P.A. NOVA S.A., ul. Górnych Wałów 42, 44-100 Gliwice |
Konserwatorzy elementów zabytkowych - |
Inwestor Muzeum Śląskie w Katowicach |
Deweloper - |
Generalny wykonawca Tamex Obiekty Sportowe S.A., ul. ul. Rydygiera 8/3a, 01-793 Warszawa |
Strona www obiektu www.muzeumslaskie.pl |
Powierzchnia całkowita 2251 |
Powierzchnia użytkowa 2203 m2 |
Powierzchnia biurowa 402 m2 |
Powierzchnia handlowo-usługowa 0 m2 |
Kubatura 16004 m3 |
Liczba kondygnacji naziemnych 2 |
Liczba kondygnacji podziemnych 0 |
Liczba miejsc parkingowych 125 |
|
Krótka historia obiektu (jaka była dawna funkcja obiektu?)
Obiekty łaźni głównej i stolarni są częścią zespołu najstarszej zabudowy dawnej kopalni węgla kamiennego Katowice. Budynki wolnostojące, dwukondygnacyjne z początku XX wieku, funkcjonujące zgodnie z przeznaczeniem praktycznie do zamknięcia kopalni, tj. do 1999r. Budynek łaźni był jednym z pierwszych przykładów nowoczesnej łaźni łańcuszkowej, który w późniejszych latach rozbudowano o magazyn karbidu, budynki lampowni i markowni. Górna kondygnacja budynku stolarni pełniła rolę magazynu materiałów
|
|
Rodzaj obiektu / funkcje podstawowe i dodatkowe
Muzeum / funkcja wystawiennicza, eventowa, edukacyjna
|
|
Informacja o architekcie/firmie architektonicznej
Firma P.A. NOVA od ponad 30 lat zajmuje się kompleksową obsługą inwestycji w zakresie projektowo-budowlanym.
|
|
Informacja o parkingu (parking podziemny / naziemny)
Obsługę budynków łaźni i stolarni zapewnia wybudowany w ramach tej samej inwestycji parking naziemny. Parking zlokalizowany został na terenie pokopalnianym, w sąsiedztwie rewitalizowanych budynków.
|
|
Zakres prac wewnątrz/zewnątrz (jakie części obiektu, elementy, detale zostały poddane naprawie/przebudowie?)
Obiekty zostały poddane kompleksowemu remontowi, przebudowie i adaptacji do nowych funkcji. Zakres prac obejmował m.in. odnowienie elewacji (wymianę uszkodzonych cegieł, przemurowania, odtworzenie detali architektonicznych, czyszczenie całości, wymianę fug, impregnację), wzmocnienie i podbudowę fundamentów, odgrzybianie ścian, iniekcję przeciwwilgociową i odtworzenie części ceglanych ścian wewnętrznych, konserwację istniejących dźwigarów stalowych. W budynku łaźni dodatkowo przegłębiono kondygnację przyziemia na potrzeby utworzenia pomieszczeń biurowych. W stolarni wyburzono bezstylową przybudówkę, zachowano po konserwacji oryginalne słupy żeliwne, stalową obudowę windy i dźwigary dachowe.
|
|
Prace konstrukcyjne (czy wzmocniono konstrukcję budynku, podłoże istniejących fundamentów?)
|
|
Jakie elementy zostały zrekonstruowane/odtworzone?
Na etapie remontu elewacji ceglanych odtworzono uszkodzone i zniszczone elementy architektoniczne jak gzymsy, nadproża, sterczyny, lizeny, wieżyczki, itp. Odtworzono w pierwotnym kształcie świetliki dachowe i kominki wentylacyjne na dachu budynku łaźni. Przy wzmocnieniu konstrukcji dachu dołożono dodatkowe dźwigary stalowe zachowując wygląd analogiczny do pierwotnych. Zachowano także wygląd i podział stolarki okiennej zgodnie z pierwotnym układem.
|
|
Jakie elementy zachowały swój historyczny charakter? W jaki sposób zaadaptowano elementy zabytkowe? Jak te zabytkowe elementy zostały wyeksponowane?
Historyczny charakter zachowały przede wszystkim elewacje budynków, w których odwzorowano oryginalne podziały, układ i elementy wykończenia. W budynku łaźni zachowano stalową konstrukcję dźwigarów dachowych, uzupełnioną o nowe elementy nawiązujące wyglądem do oryginalnych dźwigarów. W stolarni zakonserwowano i zachowano oryginalne słupy żeliwne wraz z dźwigarami podtrzymującymi strop, kratownice dachowe oraz stalową obudowę szybu windowego w której wkomponowano nową windę. W stolarni umieszczono również zakonserwowane dwie zabytkowe maszyny stolarskie (piłę taśmową i tokarkę), będące pierwotnym wyposażeniem obiektu, stanowiąc obecnie element ekspozycyjny.
|
|
Prace i materiały wykończeniowe (jakie nowe elementy pojawiły się w obiekcie?)
Wnętrza budynku zostały w całości dostosowane do nowych funkcji i warunków technicznych oraz dostosowane do wymogów bezpieczeństwa dla obiektów muzealnych. Wykonano nowe posadzki, stropy, ścianki działowe, pokrycia dachowe, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, termomodernizację za pomocą systemu dociepleń dla budynków zabytkowych, prace wykończeniowe oraz montaż wszystkich instalacji (wod-kan., wentylacji, klimatyzacji, c.o., elektrycznych, teletechnicznych).
|
|
Zagospodarowanie terenu / architektura krajobrazu (uporządkowanie zieleni wokół obiektu, naprawa/przebudowa ścieżek, dziedzińca)
Na terenie zewnętrznym wykonano elementy komunikacji (schody, pochylnie, ścieżki, drogi), montaż oświetlenia i małej architektury (ławki, kosze, stoliki szachowe, stojaki rowerowe), nowe nasadzenia zieleni (trawniki, krzewy, drzewa). Znaczną część terenu zaadaptowano na potrzeby utwardzonego parkingu naziemnego.
|
|
Usytuowanie budynku na działce / wpisanie w otoczenie
Budynki zlokalizowane są w centralnej i wschodniej części historycznej zabudowy terenu dawnej kopalni Katowice, na którym zachowano kilkanaście poprzemysłowych obiektów zabytkowych z przełomu XIX i XX wieku. Układ wszystkich budynków jest rozproszony, teren wznosi się w stronę północną. Od strony południowej obiekty sąsiadują z zabudowaniami i terenem nowej siedziby Muzeum Śląskiego. Część obiektów została już zrewitalizowana i zaadaptowana do nowych funkcji.
|
|
Wpływ budynku na otoczenie (czy rewaloryzacja budynku ożywiła okolicę, czy wykreowana została nowa przestrzeń publiczna, jakie znaczenie dla miasta/mieszkańców ma ta rewaloryzacja?)
Inwestycja stanowi II etap rewitalizacji terenu i obiektów byłej kopalni Katowice. W pierwszym etapie wybudowano nową siedzibę Muzeum Śląskiego, tworząc tym samym na terenie poindustrialnym wyjątkowy obszar zwany katowicką Strefą Kultury. Na terenie Strefy, w sąsiedztwie katowickiego Spodka powstały również nowa siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Międzynarodowe Centrum Kongresowe. Inwestycje stworzyły otwartą, tętniącą życiem atrakcyjną przestrzeń parkowo-publiczną.
|
|
Opisowa charakterystyka obiektu z architektonicznego punktu widzenia
Budynek Stolarni został zbudowany około roku 1909. W późniejszym okresie dobudowano do niego od strony zachodniej bezstylową przybudówkę wyburzoną w tracie przebudowy. Po zamknięciu kopalni – od 1999 roku obiekt nie był użytkowany. Budynek stolarni usytuowany jest w zespole najstarszej zabudowy zakładu. Obiekt stanowi ważny element zespołu z uwagi na funkcję, jaką pełnił w zakładzie, stanowi część układu kompozycyjno-przestrzennego zespołu. Budynek posiada bogaty wystrój architektoniczny elewacji, nawiązujący do części obiektów wchodzących w skład zespołu, które zostały wybudowane lub przebudowane na początku XX wieku. Prostej bryle dodano reprezentacyjny, monumentalny wystrój, charakterystyczny dla architektury tego typu w początkach XX wieku. Budynek stolarni jest dwukondygnacyjnym obiektem wolnostojącym, niepodpiwniczonym o regularnym kształcie prostokąta o wymiarach ok. 25,39 x 12,78 m.. Ma prostą, symetryczną bryłę w formie sześcianu. Budynek zaadaptowany na funkcję muzealno-dydaktyczną. Na piętrze powstała edukacyjna wystawa stała nawiązująca do postaci wyjętych z polskiej literatury przygodowej. Parter budynku został przeznaczony na działania edukacyjne, teatralne, plastyczne, a także koncerty, pokazy filmów, itp.
Łaźnia Główna to budynek wolnostojący, został zbudowany około roku 1909 i jest budynkiem
historyzującym o cechach neogotyckich. Obiekt był nieużytkowany od czasu zamknięcia kopalni, bardzo poważnie spękany i zawilgocony co wpływało jednoznacznie na stan techniczny obiektu.
Budynek Łaźni znajduje się w południowo-wschodniej części terenu, dawnej kopalni Katowice. W części północnej budynek posiada jednokondygnacyjną dobudówkę zadaszoną w przedłużeniu połaci dachowej segmentu zasadniczego budynku. Na zachodniej elewacji pozostałości po wyburzonej dobudówce o charakterze współczesnym. Elewacje trój i siedmioosiowe z rytmicznym układem otworów. Budynek posiada bogaty wystrój architektoniczny elewacji (gzymsy, lizeny, blendy szczelinowe). Budynek byłej łaźni, jest dwukondygnacyjnym obiektem wolnostojącym, częściowo podpiwniczonym o regularnym kształcie prostokąta o wymiarach ok. 36,75m x 27,60 m. W ramach rewaloryzacji budynek zaadaptowany na funkcję wystawienniczo-biurową. Zasadniczą część budynku łaźni zajęła powierzchnia ekspozycji czasowych, która wraz z odpowiednim zapleczem technicznym spełnia jednocześnie wymagania niezbędne do organizacji większych koncertów czy eventów. Przyziemie budynku przeznaczono na pracownię i magazyny trzech działów muzeum – Historii, Archeologii i Etnologii.
|
|
Opis elewacji (rodzaj wykończenia, zastosowane materiały)
Ściany zewnętrzne wykonane z cegły ceramicznej pełnej na zaprawie wapiennej o układzie krzyżowym, wieńczone gzymsem na poziomie stropu nad parterem oraz wieńcem koronującym w ścianach podłużnych, posiadają pilastry narożne i pośrednie. Część pilastrów rozbudowana nad połać dachu w formie kolumienek. Na etapie rewaloryzacji przywrócono zamurowane otwory okienne do pierwotnego wyglądu, z zachowaniem wszystkich podziałów, dokonano niezbędnych wzmocnień, oczyszczono i ponownie wykonano spoinowanie.
|
|
Rozwiązania proekologiczne i energooszczędne
Ściany zewnętrzne budynków termicznie zaizolowano od wewnątrz systemem Multipoor dedykowanym do budynków zabytkowych. Duże przeszklenia w ścianach zewnętrznych i duże świetliki dachowe zapewniają dogodne oświetlenie światłem naturalnym obu kondygnacji. Dodatkowo w stolarni zainstalowano kolektory słoneczne w pełni pokrywające zapotrzebowanie na ciepłą wodę, a do celów grzewczych i chłodniczych zainstalowano pompę ciepła powietrze - freon.
|
|
Certyfikaty
-
|
|
Informacje dodatkowe i uzasadnienie dlaczego budynek zasługuje na nagrodę
Przedmiotowa inwestycja wraz z etapem wcześniejszym – budową nowej siedziby Muzeum Śląskiego – stanowi wyjątkowe połączenie nowoczesności (kompleks podziemnych i nadziemnych obiektów) z tradycją (dostosowane do potrzeb działalności muzealnej budynki dawnej kopalni) zarówno w sferze architektoniczno-wizualnej, jak i funkcjonalno-znaczeniowej, jak również jest najważniejszym i największym przedsięwzięciem w obszarze dziedzictwa poprzemysłowego i szeroko pojętej kultury w województwie śląskim.
|